Witte klaverzuring, Oxalis acetosella
Witte klaverzuring
Oxalis acetosella
ENG: WOOD SORREL of COMMON WOOD SORREL FR: L’OSEILLE DES BOIS of L’OXALIS DES BOIS DUI: WALDSAUERKLEE
FAMILIE: KLAVERZURINGFAMILIE OF OXALIDACEAE
Ook in deze familie: stijve klaverzuring (Oxalis fontana), gehoornde klaverzuring (Oxalis corniculata) en knobbelklaverzuring (Oxalis dillenii).
BESCHRIJVING:
stengels ontspringen uit de wortelstok en kruipen over bodem van het bos
Het blad lijkt op een typische klaver en is over het algemeen drietallig
Als je goed kijkt zie je dat de blaadjes hartvormig zijn en minder ovaal dan gewone klaver
witte bloem met lila adertjes die bloeien in april en mei
steeltje onderaan het blad is vaak rood door het aanwezige oxaalzuur
Vaak in grote aantallen aanwezig
EETBARE DELEN
blad en bloem
INHOUDSSTOFFEN
Vitamine C en oxaalzuur zijn rijkelijk aanwezig in deze kleine plant.
ECOLOGIE: WAAR TE VINDEN
Voornamelijk in bossen en langs heggen, liefst op vochtige plaatsen. Kan niet zo goed tegen de zon. Witte klaverzuring is echt een plant die houdt van ‘maturiteit’, want enkel vanaf een bepaalde ecologie, een ietwat volwassen bos met voldoende schaduw, begint de klaverzuring te groeien.
Je kan ze ook al kruipend vinden op stenen, waar ze vaak samen met sappige mossen groeien.
SMAAK
Een zurige, frisse smaak die doet denken aan sappige Grannie Smith appelen.
ALGEMEEN
Witte klaverzuring is één van mijn lievelingsplanten. Ze hoort niet bij de familie van de klavers, ook al lijkt ze erop, noch bij de familie van onder andere veldzuring.
Witte klaverzuring is één van de bekendste bosplanten die als ze zich goed voelt, als tapijten aan doorheen het bosoppervlak groeien. Via ondergrondse wortels, banen ze hun weg doorheen de humuslaag, die klaverzuring zo graag heeft. Het valt duidelijk op dat hoe meer regen er valt, of hoe vochtiger de grond is, hoe liever de witte klaverzuring groeit, want op deze plekken staat ze altijd het mooist.
Vanaf de vroege lente tot in de herfst, kan je genieten van de zurigheid die de plant herbergt, en veroorzaakt wordt door het hoge vitamine C gehalte en oxaalzuur, dat tevens zichtbaar is onder de plant aan het rode steeltje (zie foto).
In theorie wordt het eten van klaverzuring afgeraden in grote hoeveelheden door het aanwezige oxaalzuur, maar in de praktijk is er geen gevaar omdat je deze nooit in grote hoeveelheden, noch dagelijks zal consumeren. De klavers verbergen zich tijdens de winter onder de grond door in het najaar hun energie naar de wortel te duwen en komen in de lente weer naar boven, waarna de eerste witte bloemetjes al snel volgen, vandaar de naam witte klaverzuring.
Bloemetjes zelf hebben fijne rode streepjes, waaraan je het verschil kan zien met de giftige lookalike ‘bosanemoon’, die enkel te verwarren is in de maanden april en mei, wanneer beiden tegelijkertijd in bloei staan en zorgen voor de prachtige witte voorjaarsbloemen doorheen de bossen in onze contreien. Voor de rest hebben ze beiden een totaal ander blad, waarbij de klaverzuring klaverachtige blaadjes heeft en de bosanemoon niet. Pluk ze zonder de wortel uit te trekken, dus alle bovengrondse delen. Indien je de wortels per ongeluk uittrekt, steek ze dan terug, zo kunnen ze verder groeien.
Ben Brumagne op een tapijt van witte klaverzuring in de Italiaanse Alpen (oktober)
IN DE KEUKEN
In de culinaire wereld was witte klaverzuring een van de eerste planten die werd gebruikt in restaurants waar wilde planten op de menu staan, niet onlogisch, want als je de juiste bossen hebt groeien ze in grote aantallen. De herkenbare smaak, die wat doet denken aan veldzuring met een combinatie van frisse appelen, maakt het een geweldige aanvulling bij tal van gerechten.
Klaverzuring is het best rauw te gebruiken aangezien het aanwezige vitamine C en oxaalzuur beiden hittegevoelig zijn, waardoor ze aan smaak verliezen eens ze opgewarmd worden. De mooie groene blaadjes, verkleuren zoals veldzuring ook naar een bruin blad, wat er iets minder mooi uitziet op je bord.
LOOKALIKES
Andere klaverzuringsoorten die eveneens eetbaar zijn: stijve klaverzuring (Oxalis fontana) en gehoornde klaverzuring (Oxalis corniculata).
Klaverzuring zou je wel eens kunnen verwarren met de ‘echte’ klaversoorten, zoals rode klaver, wondklaver en zeker de witte klaver. Ze zijn niet giftig, maar hebben niet dezelfde zurigheid en het blad van deze klavers is niet al te verteerbaar. Smaakt de klaver niet zuur? Dan is het zeker geen klaverzuring.
Er zijn eveneens verschillende ‘zure’ soorten die allen eetbaar zijn. Hoe donkerder de planten van kleur (sommige zelfs paars) hoe groter de kans is op een hoog gehalte oxaalzuur. Stijve klaverzuring (Oxalis fontana) en gehoornde klaverzuring (Oxalis corniculata) zijn hier goede voorbeelden van.
Klaverzuring zou je wel eens kunnen verwarren met de ‘echte’ klaversoorten, zoals rode klaver, wondklaver en zeker de witte klaver. Ze zijn niet giftig, maar hebben niet dezelfde zurigheid en zijn niet al te verteerbaar.
Opgelet met bosanemoon (Anemone nemerosa), die enkel te verwarren is in de maanden april en mei, wanneer beiden tegelijkertijd in bloei staan en zorgen voor de prachtige witte voorjaarsbloemen doorheen de vele bossen in onze contreien. Voor de rest hebben ze beide een totaal ander blad, waarbij de klaverzuring klaverachtige blaadjes heeft en de bosanemoon niet.
VARIA
Klaverzuring werd in het verleden gebruikt tegen vergiftiging en zeker tegen scheurbuik, met het hoge gehalte vitamine C als doeltreffende werking.
In de populaire Russische soep van bieten, borsjt, zorgt klaverzuring voor de zurige en frisse toets. Althans in het originele recept.
RECEPTEN
Vanille ijs met douglas spar, fijnspar & klaverzuring
Ingrediënten
vanille ijs (of sorbet)
douglas siroop
suiker
jonge fijnspar naalden
witte klaverzuring
citroenzeste
Recept
snij jonge fijnspar naalden, citroenzeste en klaverzuring in heel fijne stukjes, en meng met suiker
neem de douglas siroop, en giet in het midden van je bord of kommetje een eetlepel siroop
neem bolletjes ijs en dop deze in de suiker met fijngesneden fijnspar, citroenzeste en klaverzuring
voeg nadien de bolletjes ijs toe aan je bord of kommetje, en werk af met klaverzuring