Groot kaasjeskruid, Malva sylvestris

Groot kaasjeskruid

Malva sylvestris

ENG: COMMON MALLOW FR: GRANDE MAUVE DUI: WILDE MALVE

FAMILIE: KAASJESKRUIDFAMILIE OF MALVACEAE

Ook in deze familie:

BESCHRIJVING:

5 roze tot paarse bloemblaadjes, die gestreept zijn doorheen de bloem. bloeien van mei tot november.
zaad is rond en lijkt op een kaasbol
blaadjes zijn meestal 5-delig of lobbig.
bladrand is licht getand
rechtopstaand groeiende stengels
licht slijmerige bloem en blad

Detail bloem

Detail onrijpe zaden

Detail blad

Plant in geheel

Detail gedroogd zaad

EETBARE DELEN

Blad, bloem en zaad.

INHOUDSSTOFFEN

In bloemen vind je verschillende stoffen waaronder slijmstoffen, anthocyanen, vit A en C. Ook in het blad bevinden zich slijmstoffen.

ECOLOGIE: WAAR TE VINDEN

Vrij algemeen voorkomende plant in België en Nederland, minder in de Ardennen. Wordt ook vaak aangeplant of ingezaaid in bloemenmengsels op weiden. Doet het goed op verstoorde of moeilijke grond en heeft niet veel nodig om te groeien. Groot kaasjeskruid gedijt erg goed in volle zon.

SMAAK

Jonge bladeren hebben een zachte en aangename textuur, en hebben een ‘bladgroene’ smaak die gemakkelijk met verschillende gerechten te combineren valt.

ALGEMEEN

Kaasjeskruid is een veelgebruikte en dankbare plant. Toen ik een documentaire maakte in Israël, Jordanië en Palestina, werd het snel duidelijk dat deze plant nog altijd ontzettend populair is. Ze werd voornamelijk door de Arabische bevolking gebruikt. In de regio is het de belangrijkste plant die in de winter beschikbaar is, wanneer het meestal heel droog is, en die bijzonder mooi en groen kleurt. Je vindt ze in deze tijd van het jaar dan ook op de lokale Arabische markten, waarbij ze nog steeds in het wild geplukt worden. Je ziet in die periode ook mensen langs de kant van de weg kaasjeskruid plukken om te verwerken in de keuken.

In zowel Hebreeuws als Arabisch, komt malva van dezelfde tongklank als het woord brood, wat in de semitische talen het meest belangrijke voedsel betekent, namelijk brood of vlees. Ik hoorde mensen ook het woord pitta gebruiken voor deze plant, wat in die streken het meest gegeten brood is, omdat de onrijpe zaden lijken op een klein rond brood. Ook in Spanje wordt die vergelijking gemaakt, daar noemen ze kaasjeskruid ook wel panecillo, wat ook de naam van typische kleine broodjes is.

Ook in Italië, Libanon en Turkije wordt de plant nog veel gebruikt. En in tijden van voedselschaarste werd er in Israël opgeroepen om op zoek te gaan naar kaasjeskruid.

Waarom heet deze plant dan bij ons kaasjeskruid? Mogelijks doordat de zaden lijken op kaasbollen. In Groot-Brittannië werden de onrijpe zaden ook kazen genoemd.

IN DE KEUKEN

Het jonge blad kan geoogst worden vanaf de lente tot in het najaar, bloemen zijn bruikbaar vers en gedroogd, en onrijpe en rijpe zaden kunnen verwerkt worden. De gehele plant bevat slijmstoffen, waardoor je een slijmachtige substantie kan verkrijgen.

LOOKALIKES

Je kan de plant gemakkelijk verwarren met aanverwanten die eveneens eetbaar zijn. De in België en Nederland in het wild voorkomende en te verwarren planten zijn klein kaasjeskruid (Malva neglecta), kleinbloemig kaasjeskruid (Malva parviflora), muskuskaasjeskruid (Malva moschata), rond kaasjeskruid (Malva pusilla) en vijfdelig kaasjeskruid (Malva alcea).

De kans is groot dat je het muskuskaasjeskruid (Malva moschata) tegenkomt. Deze heeft minder interessante bladeren dan het groot kaasjeskruid, maar wel prachtige bloemen en nadien zaden die bruikbaar zijn voor consumptie zowel onrijp als rijp. Bloemen zijn roze in tegenstelling tot de donker paars kleurende bloemen van het groot kaasjeskruid.

Muskuskaasjeskruid (Malva moschata)

VARIA

Waardplant voor distelvlinder (Vanessa cardui) en kaasjeskruiddikkopje (Carcharodus alceae).

Alle soorten kaasjeskruid die je in onze contreien aantreft zijn verwilderde planten die in het zuiden van Europa gecultiveerd werden, dit verklaart hun voorkeur voor zonnige groeiplekken.