Zevenblad, Aegopodium podagraria
Zevenblad
Aegopdium podagraria
ENG: GROUND ELDER FR: L’ÉGOPODE PODAGRAIRE DUI: GIERSCH
FAMILIE: SCHERMBLOEMENFAMILIE OF APIACEAE (OF UMBELLIFERAE)
Ook in deze familie: gewone berenklauw (Heracleum sphondylium), wilde pastinaak (Pastinaca sativa), fluitenkruid (Anthriscus sylvestris).
BESCHRIJVING:
Zevenblad is een vaste meerjarige plant
Wordt tot 1 meter hoog
Witte schermbloem bloeit van mei tot september
De bloemen staan in schermen (familie schermbloemen)
De stengels zijn driehoekig, hogere stelen hebben een groef in de steel
7 blaadjes (5 of 9 komt ook voor)
Topblaadjes driedelig, andere blaadjes onderaan vaak vergroeid
Licht getande bladrand met spits uiteinde, licht behaard en heldergroen
EETBARE DELEN
Blad, bloem en zaad
INHOUDSSTOFFEN
Zevenblad bevat etherische olie en relatief veel bètacaroteen, vitamine C en mineralen. De bovenste plantendelen bevatten furocumarinen, wat in deze familie gebruikelijk is.
ECOLOGIE: WAAR TE VINDEN
Zevenblad vind je in de halfschaduw van bossen, bosranden, bermen, waterkanten en tuinen. In het algemeen in vochtige en voedselrijke grond. Daar vind je mooie grote bladeren en sappige stelen. Ook aan de rand van akkers waar sterk bemest is gedijt zevenblad erg goed. Vermeerdert zich sterk met krachtige worteluitlopers, vandaar dat je ze vaak in hele ‘velden’ vindt. Zevenblad komt vrijwel overal voor in onze contreien.
Zevenblad
SMAAK
Malse plantendelen lijken op combinatie wortel en peterselie. Stelen en knoppen zijn erg sappig. De bloemen smaken zoeter en de zaden wat scherper. Het blad en de steel zijn de populaire delen om te gebruiken, deze hebben een kruidige smaak zoals wortel. Zoals vaak zijn de jonge blaadjes milder van smaak.
ALGEMEEN
Zevenblad werd door Romeinen als voedsel en medicijn gebruikt, zij brachten het naar Groot-Brittannië. In de middeleeuwen werd zevenblad zelfs als bladgroente in kloostertuinen gekweekt. Als gevolg daarvan is zevenblad in heel Europa te vinden en wordt het in de tuin als hardnekkig onkruid gezien.
Zevenblad behoort tot de familie van de schermbloemigen en heeft de typische wortelgeur (en smaak), die veroorzaakt wordt door bètacaroteen wat zich in het lichaam omzet naar vitamine A.
Zevenblad is één van de weinige wilde planten die je gewoon als groente zou kunnen telen en verkopen, omwille van haar smakelijke eigenschappen en textuur.
IN DE KEUKEN
Gedroogd zevenblad smaakt zoals peterselie en kan je ook zo gebruiken.
Zevenblad kan je stoven zoals spinazie, zeker als de blaadjes jong zijn. De zurige smaak in de jonge blaadjes is afkomstig van de vitamine C. Hoe ouder de blaadjes, hoe meer ze eerder geschikt zijn als kruid. Bij opwarmen smaakt zevenblad nog meer als wortel.
Erg lekker en voedzaam zijn de steeltjes als ze nog niet te vezelig zijn. Je kan ze vaak in grote hoeveelheden oogsten. Heerlijk in een wokgerecht.
In het oude Estland, Wit-Rusland en Zweden was het een ingrediënt in zure soep samen met zuring en berenklauw. Ook met brandnetel kan je een heerlijke soep maken, reken op ongeveer een deel zevenblad op drie delen brandnetel.
LOOKALIKES (!OPGELET!)
Opgelet: familie van schermbloemen, bevat enkele zeer giftige en dodelijke soorten. Onderaan enkele op zevenblad lijkende, maar niet noodzakelijk giftige soorten. Ga naar de plantenfamilie van de schermbloemen voor meer uitleg.
VARIA
In Engels ook wel is Ground Elder genoemd: heerser van de bodem, omwille van de snelle verspreiding van zevenblad. In het Nederlands wordt deze voedzame plant weleens denigrerend ‘tuinierszweet’ genoemd: het is namelijk een hele klus om deze plant uit je moestuin of grasperk te weren.
Zevenblad werd bij ons aangeplant door de Romeinen omwille van de hoge voedzaamheid en eenvoudige kweek.
De Engelse naam ‘ground elder’ wijst op de bladeren die lijken op de bladeren van de vlier (Elder in het Engels).
Een andere Latijnse benaming voor deze familie is ‘Umbelliferae’, waarin je ‘umbrella’ of paraplu hoort, een verwijzing naar de schermvorm van de bloemen.
RECEPTEN
Zevenblad en brandnetel soep
ingrediënten
een mand vol brandneteltopjes en een zevenblad (ongeveer 2/3e brandnetel, 1/3e zevenblad)
1-2 blokjes groentebouillon
1l water
Zout
2 teentjes look
1 ajuin
1 grote, of enkele kleine aardappeltjes
gerecht
stoof een ruw ajuin in boter of olie aan en laat fruiten
voeg fijngesneden look toe
voeg klein gesneden aardappelen toe (zetmeel gaat de soep binden)
voeg klein gesneden zevenblad toe
voeg water toe en breng aan de kook
voeg gemalen peper en bouillon toe
wanneer aardappelen gaar zijn, voeg de brandnetels toe
mix het geheel na 2 minuutjes, tot als het een fijne groene soep wordt.
Voeg eetbare bloemen als madeliefjes of pinksterbloemetjes toe om het geheel af te werken
Salade met jonge blaadjes
jonge blaadjes zijn minder vezelig, zoeter en lichtgroener dan de oudere blaadjes. Op deze manier kan je gemakkelijk het verschil zien. Jonge blaadjes kan je toevoegen aan eender welk gerecht en in zijn geheel of fijngesneden over een gerecht strooien. De kruidachtige wortelsmaak komt op dat moment het best tot zijn recht.
Zevenblad stelen wok
zevenblad wokken is heerlijk, en ik verkies hiervoor om de sappige stelen te gebruiken, die zich hier heel goed toe lenen. De beste stelen vind je vaak waar er veel vocht in de grond zit, denk aan oevers, en waar er eveneens wat schaduw is, zodat de plant niet snel uitdroogd. Het zijn ook de oudere planten die dikke stelen geven. Dikke stelen zijn het leukst om te gebruiken, omdat je hier veel beet aan hebt zonder alleen vezelrijke delen op te eten. De beste stelen zijn dan ook relatief jonge doch dikkere stelen. Zijn ze te oud, worden ze zodanig vezelig dat het moeilijk wordt om ze op te eten.
wok de stelen gedurende een minuutje in hete olie, voeg fijngesneden look en een scheut milde soyasaus toe
smakelijk!
hetzelfde kan met de fijngesneden bladeren worden gedaan, die je dan perfect onder een rijstschotel kan mengen
Spring rolls x zevenblad stelen x Daslook stelen
lenterolletjes met wilde planten, is een van de leukste gerechten om te maken in het voorjaar. Je kan deze op ontzettend veel manieren kopen, en indien je de ingredienten niet zou vinden in de traditionele winkel, kan je altijd bij de aziatische winkel terecht.
ingrediënten
rijstnoedels
rijstpapier
wilde planten: daslook, zevenblad, (jong) paardenbloem, (jong) boerewormkruid, witte dovenetel, veldzuring, hondsdraf,..
worteltjes, rode kool, komkommer, gerookte soya,..
gerecht
spoel alle plantjes goed af, en snij ze in mooie kleine horizontale stukjes
wok daslook stelen en zevenblad stelen in hete olie en laat afkoelen
kook noodles, en laat deze eveneens afkoelen
in een lauwe kom water, dop een rijstvel onder, tot als deze plooibaar wordt
leg deze op een houten plank, en voeg in het midden plantjes toe, rijstnoedels en plooi ze dan eerst langs boven om dan de middelste flapjes toe te plooien. Maak ze strak genoeg zodat ze niet uit elkaar vallen.
maak er zo enkele tot als je een volwaardige maaltijd krijgt.
dop in milde soyasaus en eet smakelijk!
Zevenblad Miso soep met eekhoorntjesbrood
ingrediënten
een handvol gedroogd eekhoorntjesbrood
1 blokje groentebouillon
500l water
een eetlepel soya-saus
een stevige eetlepel miso
een kleine bussel jonge zevenblad bladeren en stelen
geroosterd sesamzaad
gerecht
laat het gedroogde eekhoorntjesbrood een uurtje weken in lauw water
verwarm water in een kookpot en verwarm
laat het eekhoorntjesbrood mee opwarmen in het water en voeg miso, soyasaus en groentenbouillon toe.
ga tot aan het kookpunt, zet het vuur dan af en voeg dan fijngesneden zevenblad toe.
serveer en werk af met geroosterde sesamzaadjes.
indien gewenst kan je hier ook nog noedels aan toevoegen, eet smakelijk!
Gebakken patatjes met fijngesnipperd zevenblad
ingrediënten
jonge aardappelen
olijfolie
zout (of zoute boter)
boter
zevenblad
gerecht
bak de aardappelen in de oven in olijfolie en voeg zout toe
voeg een streepje boter toe aan de aardappeltjes en laat de boter smelten
voeg nu fijngesnipperd zevenblad toe, gezien de kruidige wortelsmaak, een heerlijke combinatie!