Wandeling 1-8 augustus: Elsene

Deze week gingen we op stap rond de begraafplaats van Elsene. Hoewel de studenten nu vakantie hebben, kwamen we toch heel wat geïnteresseerde voorbijgangers tegen! We waren opnieuw aangenaam verrast van wat er allemaal groeit in de stad.

Het wordt een warme week, na de wandeling kan je terecht in het Ter Kamerenbos dat iets verder ligt en waar je de koelte kan opzoeken in de schaduw van het bos.

1. Tomaat

Hoewel de vruchten van deze plant (de tomaten) een van de populairste zijn, is de rest van de plant giftig. Tomaat behoort net als de aardappel, aubergine en paprika tot de nachtschadefamilie, waar veel giftige planten lid van zijn. Ze bezitten vaak een hoog gehalte aan alkaloïden, stoffen die inwerken op het zenuwstelsel en bij een overdosis (levens)gevaarlijk kunnen zijn.

De tomaten zelf zijn gelukkig niet giftig!

2. Ginkgo biloba of Japanse tempelboom

De naam is misleidend, want deze tempelboom is eigenlijk afkomstig uit China!

De bladeren worden in de natuurlijke geneeskunde gebruikt voor het verbeteren van de bloedsomloop, het geheugen en concentratievermogen.

3. Madeliefje

Het madeliefje is een veel voorkomend veldbloem die je terugvindt op wegbermen en gazonnen. Het bloemetje verdraagt maaien en als je erop gaat staan. 

Mensen vergeten vaak dat dit veel voorkomende bloemetje ook eetbaar is ! Zowel de bloemen als de bladeren kan je verwerken in gerechten.

4. Varkensgras

Dit is een van de vele soorten varkensgras, een echte tredplant. Ze groeit tegen de bodem en spreidt zich vanuit de kiemplaats in matten uit, in alle richtingen. De plant is afkomstig van de duizendknoopfamilie.

De naam varkensgras lijkt wat misleidend, omdat de soort geen gras is, maar het dankt zijn naam aan het feit dat het, toen de varkens vaak nog vrij konden rondscharrelen rond de boerderijen, door die dieren werd opgevreten samen met de grassen die op de erven stonden.

5. Zwarte nachtschade

Deze plant behoort tot de nachtschadefamilie, waar ook de aardappel, aubergine, paprika en tomaat lid van zijn. Echter, deze plant is uiterst giftig (net als de bladeren van bijna alle leden van deze familie) met zelfs kans op de dood als gevolg bij het eten van de bessen. Alle delen van de plant kunnen giftig zijn, maar het gif is het hoogst geconcentreerd in de onrijpe, groene bessen. Vooral boeren moeten opletten dat de bessen niet tussen bv. hun erwten terecht komen bij het oogsten. 

6. Fijnstraal

Een trouwe vriend op al onze wandelingen. Fijnstraal is afkomstig uit Canada, ze wordt ook wel Canadese fijnstraal genoemd. Ze kwam in Europa terecht en is hier een echte pioniersplant, dat wil zeggen dat het een van de eerste planten is die begint te groeien op nieuw terrein. Dat merk je, want ze groeit echt overal !

7. Paardenbloem

Ook de paardenbloem is een steevaste stopplaats op onze botanische wandelingen door de stad. De bolvormige pluisbol die ze vormt, zijn de zaden, die heel gemakkelijk met de wind worden verspreid. Weet je nog hoe leuk je het vond om als kind een paardenbloem te plukken en de pluisjes weg te blazen? Het resultaat: elk jaar overal weer nieuwe paardenbloemen.

8. Herderstasje

Wanneer je goed kijkt naar de blaadjes van het herderstasje, zie je kleine hartvormige hauwtjes, die het model hebben van de tas die vroeger door herders en boeren gedragen werd. Deze plant is wijdverspreid over de hele wereld met uitzondering van enkele koudere gebieden. 

In de volksgeneeskunde worden aftreksels gebruikt tegen bloedingen, ontstekingen van de urinewegen en tegen een hoge bloeddruk. Jonge rozetblaadjes kunnen gebruikt worden in een salade.

9. Bezemkruiskruid

Dit plantje met gele bloemen is oorspronkelijk afkomstig uit Zuid-Afrika en in onze streken een relatief nieuwe plant. Ze verspreidt zich snel en ze dankt haar nederlandse naam aan de vorm van de plant, een uitgetrokken plantje lijkt met haar vele vertakkingen en wat fantasie op een bezem.

10. Ooievaarsbek

Ooievaarsbek is een geslacht waaronder heel wat planten vallen. De naam geranium doet waarschijnlijk meer een belletje rinkelen!

11. Goudsbloem of calendula

Er groeien heel wat mooie goudsbloemen in deze straat! Het is een veelgebruikte plant in de natuurlijke geneeskunde en in natuurlijke cosmetica. Ze werkt verzachtend op de huid en is een perfect ingrediënt voor bijvoorbeeld een wondzalfje.

12. Knopkruid

Hier staat het harig knopkruid. Je hebt kaal knopkruid en harig knopkruid.  In het Engels zijn de namen respectievelijk Galant Soldier (galante soldaat) en Shaggy Soldier (slordige/harige soldaat). Verhalen doen de ronde dat deze plant overal begon te groeien waar Napoleon en zijn troepen langs kwamen. Ze houden namelijk erg van verstoorde grond.

Het is ook een bekende eetbare plant in Latijns-Amerika, waar ze vandaan komt. In de landbouw wordt ze vooral als hardnekkig onkruid gezien, ze produceert en verspreidt honderden zaden tegelijk, die dan allemaal nieuwe knopkruid plantjes vormen.

13. Linde

Lindebomen vind je terug in veel van de Brusselse straten. De lindeboom is een historische boom, diepgeworteld in verschillende culturen. Ook bij ons. Ze werd vaak aangeplant op een driewegen kruispunt, als gerechtsboom, geboorteboom, centrale boom op een huwelijksfeest,… Het is heerlijk vertoeven onder een bloeiende lindeboom, met de geur van de bloesems en het gezoem van de bijen die er hun nectar halen.

14. Melde of melganzevoet

Melde of melganzevoet is een eetbare, éénjarige plant en smaakt naar spinazie. Je kan ze ook rauw eten. Het kruid werd vroeger dan als groente verbouwd, en het zaad werd gedroogd en vermalen tot meel (dat verklaart “Mel” in de naam). 

15. Schijfkamille

Er zijn verschillende kamillesoorten, maar op onze wandelingen komen we meestal de schijfkamille tegen. Die heeft in tegenstelling tot echte kamille geen bloemblaadjes. In het Engels noemen ze de plant Pineapple weed en ze smaakt ook echt een beetje naar ananas!

16. Citroenmelisse

Wij werden heel blij bij het zien van deze citroenmelisse op straat in Elsene! Als herboristen gebruiken we dit plantje graag in onze kruidenthee voor het slapengaan. Ze heeft een ontspannende en rustgevende werking. Citroenmelisse wordt al van oudsher gebruikt en stond vroeger bekend als een plant die het hart blij en jong houdt. 

17. Perzikkruid

Perzikkruid is familie van de duizendknoop. In de kruidengeneeskunde werd ze vroeger onder andere voor bepaalde maagklachten gebruikt. De plant is ook eetbaar!

18. Klaverzuring

Het geslacht van de klaverzuringfamilie komt in vrijwel de hele wereld voor, behalve in de poolgebieden. In België en Nederland komen volgende soorten voor: gehoornde, stijve en witte klaverzuring. 

Het is een eetbare en erg lekkere plant. Je vindt ze vaak terug in bossen, maar ook in de stad groeit ze gewoon tussen de tegels. Ze lijkt op een klavertje (hoewel ze geen familie is van de witte en rode klaver) en ze smaakt licht zurig, naar groene appeltjes. Pluk ze niet op straat, maar neem een handjevol mee als je ze tegenkomt in het bos en meng ze onder je salade. Smullen maar!